1 Nie czyń zła, aby cię zło nie pochłonęło.
2 Odstąp od nieprawości, a ona odstąpi od ciebie.
3 Synu, nie siej [przestępstw] w bruzdy niesprawiedliwości,
a nie będziesz żął jej siedmiokrotnych plonów.
4 ¹ Nie szukaj u Pana władzy
ani u króla zaszczytnego miejsca!
5 Nie usprawiedliwiaj się przed Panem
i nie staraj się uchodzić za mądrego przed królem!
6 Nie staraj się być sędzią,
bo może nie zdołasz wykorzenić niesprawiedliwości
lub zlękniesz się oblicza władcy
i dasz zgorszenie, wbrew swej uczciwości.
7 Nie występuj przeciw ludowi miasta
ani nie uniżaj się przed pospólstwem!
8 Nie dodawaj ponownie grzechu do grzechu,
albowiem i za jeden nie będziesz wolny od kary.
9 Nie mów: «Wejrzy na wielką liczbę mych darów
i kiedy złożę ofiarę Bogu Najwyższemu, przyjmie ją».
10 Niech ci nie zabraknie ufności w czasie twej modlitwy
i nie zaniedbuj czynić jałmużny!
11 Nie naśmiewaj się z człowieka, który w duszy jest rozgoryczony,
jest bowiem Ktoś, kto poniża ale i wywyższa.
12 Przeciw bratu nie uprawiaj kłamstwa
ani nie czyń podobnie wobec przyjaciela!
13 Nie mów żadnego kłamstwa,
albowiem trwanie w nim wcale nie prowadzi do dobrego.
14 Na zgromadzeniu starszych nie bądź gadatliwy,
a w modlitwie swej nie powtarzaj [tylko] słów!
15 Nie czuj wstrętu do pracy uciążliwej
i do uprawy roli, której Twórcą jest Najwyższy.
16 Nie doliczaj siebie do mnóstwa grzeszników,
pamiętaj, że gniew karzący nie zwleka.
17 Upokórz bardzo swą duszę,
albowiem karą dla bezbożnych ogień i robak².
18 Nie wymieniaj przyjaciela za pieniądze
ani brata prawdziwego za złoto z Ofiru.
19 Nie odchodź od żony mądrej i dobrej,
albowiem miłość jej cenniejsza niż złoto.
20 Nie krzywdź sługi rzetelnie pracującego
ani najemnika oddającego się zajęciu z całej duszy!
21 Dusza twa niech miłuje rozumnego sługę
i nie pozbawiaj go wolności!


22 Posiadasz stada? Doglądaj ich,
a jeśli masz z nich pożytek, niech zostaną przy tobie!
23 Masz dzieci? Wychowuj je,
zginaj im karki od młodości!
24 Córki posiadasz? Czuwaj nad ich ciałem,
a nie uśmiechaj się do nich!³
25 Wydaj za mąż córkę, a dokonasz wielkiego dzieła,
ale daj ją mądremu mężowi!
26 Masz żonę według twego upodobania, nie odrzucaj jej,
ale znienawidzonej nie obdarzaj zaufaniem.


27 Z całego serca czcij swego ojca,
a boleści rodzicielki nie zapominaj!⁴
28 Pamiętaj, że oni cię zrodzili,
a cóż im zwrócisz za to, co oni tobie dali?


29 Z całej swej duszy czcij Pana
i szanuj Jego kapłanów!
30 Z całej siły miłuj Tego, co cię stworzył,
i nie porzucaj sług Jego ołtarza!
31 Bój się Pana i oddawaj cześć kapłanowi⁵,
oddaj cześć mu należną, jak ci nakazano:
pierwociny z ofiary przebłagalnej, dar łopatek
z ofiary oczyszczenia i pierwociny rzeczy świętych⁵.


32 Wyciągnij rękę do ubogiego,
aby twoje błogosławieństwo było pełne.
33 Miej dar łaskawy dla każdego, kto żyje,
nawet umarłym nie odmawiaj oznak przywiązania!⁶
34 Nie usuwaj się od płaczących
i smuć się ze smucącymi!
35 Nie ociągaj się z odwiedzeniem chorego człowieka,
albowiem za to będą cię miłować.


36 We wszystkich sprawach pamiętaj o swym kresie,
a nigdy nie zgrzeszysz.